بوتولینیوم

نام ژنریک
Botulinum T
شکل دارویی
اشكال دارويي:

Injection, Powder, Lyophilized: 500U

موارد مصرف
موارد و مقدار مصرف

الف) ديستوني گردن

بزرگسالان: از راه عضلاني، به طور متوسط ميزان 236 واحد (300-198 واحد) در نقاط مختلف عضلات درگير، در بيماراني كه قبلاً با توكسين بوتولينيوم درمان شده‌اند، تزريق مي‌گردد.

دوز شروع، در بيماراني كه قبلاً تحت درمان با اين دارو نبوده‌اند، پايين‌تر است.

دوزهاي بعدي بر اساس وضعيت سر و گردن بيمار، ميزان درد، هايپرتروفي عضلاني، پاسخ بيمار و ميزان بروز عوارض جانبي با دوز قبلي،‌ تنظيم مي‌گردد.

ميزان دوز توتال تزريق شده در عضلات استرنوكلئيدوماستوئيد نبايد از 100 واحد تجاوز كند، تا ميزان بروز ديس‌فاژي كاهش يابد.

ب) بلفارواسپاسم

بزرگسالان: از راه عضلاني، ميزان 5/2-25/1 واحد از دارو به نواحي مديال و لترال Pretarsal Orbicularis Oculi در پلك فوقاني و بخش لترال پلك تحتاني تزريق مي‌گردد؛ در صورتي كه پاسخ به تزريق اول 2 ماه طول بكشد، مي‌توان تزريق دوم را تا دو برابر دوز اول تكرار نمود؛ حداكثر دوز تزريق شده در هر محل، 5 واحد است.

در صورتي كه تزريقات با فواصل كمتر از هر 3 ماه انجام شود، ممكن است نسبت به اثر دارو تحمل ايجاد شود، لازم است توجه شود كه اثر دارو دائمي نيست. دوز تجمعي دارو 200 واحد در يك دورة 60-30 روزه (براساس نوع فرآورده) مي‌باشد.

پ) اسپاستيسيتي (موضعي)

بزرگسالان: از راه عضلاني تجويز شده و دوز دارو بر اساس سايز بيمار، ميزان و محل درگيري عضله ميزان اسپاسم، ضعف در محل عضله، و پاسخ به درمانهاي قبلي تعيين مي‌گردد.

ت) استرابيسم

از راه عضلاني تزريق مي‌گردد. چندين دقيقه قبل از تزريق، استفاده از يك قطره بي‌حس كننده موضعي يا ضد احتقان چشمي توصيه مي‌شود.

دوز شروع :

– عضلات عمودي و استرابيسم افقي كمتر از 20 ديوپتر: ميزان
5/2-25/1 واحد در هر عضله تزريق مي‌گردد.

– استرابيسم افقي 50-20 ديوپتر: ميزان 5-5/2 واحد در هر كدام از عضلات تزريق مي‌شود.

– فلج طول كشيده عصب VI به مدت بيشتر يا مساوي يك ماه: ميزان 5/2-25/1 واحد در عضله ركتوس مياني تزريق مي‌گردد.

حداكثر دوز توصيه شده به عنوان تزريق منفرد در هر عضله 25 واحد مي‌باشد. تا زماني كه اثر تزريق قبلي باقي است بايد از تزريق بعد پرهيز شود.

موارد منع مصرف
موارد منع مصرف و احتياط

موارد منع مصرف: در موارد وجود حساسيت مفرط به آلبومين، توكسين بوتولينيوم يا هر يك از اجزاء فرمولاسيون يا وجود عفونت در محل تزريق،‌ استفاده از اين فرآورده ممنوع است.

موارد احتياط: بايستي استفاده از اين فرآورده در بيماران دچار بيماريهاي قلبي زمينه‌اي (به دليل خطر آريتمي و MI)، بيماريهاي عصبي ـ عضلاني (مانند مياستني گراويس، سندرم ايتون ـ لامبرت) و يا بيماريهاي نوروپاتيك (مثل ALS) با احتياط صورت گيرد.

در صورت وجود ضعف بيش از حد يا آتروفي در محل تزريق، از اين فرآورده با احتياط استفاده گردد.

عوارض جانبی دارو
ملاحظات اختصاصي

1- در صورت وجود نارسايي كليوي يا كبدي، نيازي به تنظيم دوز دارو وجود ندارد.

2- ندرتاً ممكن است با مصرف اين فرآورده آنافيلاكسي يا واكنش‌هاي ازدياد حساسيت اتفاق بيفتد،‌ كه در صورت بروز اين عوارض لازم است درمان فوري (شامل اپي‌نفرين 1:1000) در دسترس باشد.

3- در صورت استفاده از دوزهاي بالا و يا استفاده مكرر خطر ايجاد آنتي‌بادي‌هاي خنثي كننده وجود دارد كه مي‌تواند منجر به از بين رفتن اثربخشي فرآورده شود.

4- در موارد استفاده از اين فرآورده جهت درمان ديستوني گردن، خطر بروز ديسفاژي وجود دارد كه مي‌تواند از 2 هفته تا 5 ماه بعد از مصرف نيز
طول بكشد.

5- اين فرآورده حاوي آلبومين بوده و احتمال وجود آلودگي‌هاي ويروسي وجود دارد.

6- اثرات مصرف دراز مدت و مزمن اين فرآورده شناخته شده نيست.

7- لازم است از باردار نبودن خانمها و استفاده از يك روش ضد بارداري مناسب حين درمان اطمينان حاصل شود.

نكات قابل توصيه به بيمار

1- اين دارو به منزله درمان قطعي نبوده و ممكن است نياز به تكرار استفاده از فرآورده وجود داشته باشد.

2- در صورت بروز مشكلات عصبي و يا عفوني با پزشك خود تماس بگيريد.

3- در صورت بروز اشكال در بلع، تكلم و يا تنفس بلافاصله به پزشك معالج مراجعه نماييد.

مصرف در شيردهي: در مورد ورود فرآورده در شير اطلاعاتي وجود ندارد و بايد از آن در دوران شيردهي، با احتياط استفاده گردد.

مصرف در بارداري: استفاده از اين فرآورده در دوران بارداري مي‌تواند منجر به كاهش وزن جنين، سميت جنيني، سقط و نقائص جنيني گردد. لازم است از مصرف آن در دوران بارداري پرهيز شود.

موارد قابل توجه

تداخل دارویی
تداخل دارويي

آمينوگليكوزيدها مي‌توانند منجر به افزايش اثر بلوك كننده عصبي ـ عضلاني توكسين بوتولينيوم تيپ A شده و بايستي در صورت مصرف همزمان، درمان مانيتور شود.

توكسين بوتولينيوم تيپ B و ساير بلوك كننده‌هاي عصبي ـ عضلاني مي‌تواند منجر به افزايش اثرات توكسين تيپ A شده و در صورت مصرف همزمان بايد بيمار از نزديك كنترل شود.

مکانیزم اثر
تداخل دارويي

آمينوگليكوزيدها مي‌توانند منجر به افزايش اثر بلوك كننده عصبي ـ عضلاني توكسين بوتولينيوم تيپ A شده و بايستي در صورت مصرف همزمان، درمان مانيتور شود.

توكسين بوتولينيوم تيپ B و ساير بلوك كننده‌هاي عصبي ـ عضلاني مي‌تواند منجر به افزايش اثرات توكسين تيپ A شده و در صورت مصرف همزمان بايد بيمار از نزديك كنترل شود.

فارماكوكینتیك
فارماكوكينتيك

جذب: انتظار نمي‌رود كه با دوزهاي توصيه شده جهت انجام تزريق عضلاني، دارو در گردش خون محيطي وارد شود.

سایر اطلاعات
طبقه‌بندي فارماكولوژيك: سم، تركيب بلوك كننده عصبي ـ عضلاني

طبقه‌بندي درماني : تركيب ضد اسپاسم

طبقه‌بندي مصرف در بارداري: رده C

نام‌هاي تجاري: Dysport

عوارض جانبي

اعصاب مرکزي: اضطراب، درد، سردرد، گيجي، خواب‌آلودگي، تب، خستگي، اختلال تكلم، لتارژي.

دستگاه گوارش: ديس‌فاژي، تهوع، خشكي دهان.

عضلاني ـ اسكلتي: ضعف موضعي، درد گردن، كمر درد، گرفتگي.

تنفسي: عفونت دستگاه تنفس فوقاني، سرفه، رينيت، فارنژيت.

چشم: پتوز، انحراف چشم.

ساير عوارض: درد محل تزريق، زخم، سندرم شبه آنفولانزا، كبودي پوست، خارش، درد شكمي، گلوكوم حاد، واكنش‌هاي آلرژيك، آنافيلاكسي، كاهش اشتها، آريتمي، آرترالژي، تاري ديد، زخم قرنيه، درماتيت، تعريق، اسهال، دوبيني، سوء‌هاضمه، كرامپ پا.

مسموميت و درمان

در صورت مصرف بيش از حد فرآورده خطر ايجاد مشكل در تنفس و بلع، پنوموني آسپيراسيون،‌ دپرسيون تنفسي، ضعف عضلاني، تاري ديد، اختلال در تكلم و يبوست وجود دارد. در صورت بروز سميت اقدامات حمايتي انجام مي‌گيرد.